Historie vereniging Noardlike Fryske Wâlden
“In peal mei in prikke is in wâldmans hikke”
Begin jaren ’90 vragen melkveehouders in de Noardlike Fryske Wâlden zich af of het nog mogelijk is om in het gebied boer te blijven. Er kwamen steeds meer regels rondom ammoniakemissie in verzuringgevoelige gebieden. De voor dit gebied karakteristieke elzensingels en (hoge) houtwallen vormden door het invoeren van nieuwe regelgeving een belemmering in de bedrijfsvoering. De boeren wilden zich vanuit hun verantwoordelijkheid voor de eigen leefomgeving niet tegen de maatregelen verzetten maar op zoek gaan naar een oplossing.
VEL en VANLA
De boeren gaven richting de overheid aan: “Als jullie ons beperken in onze bedrijfsvoering, dan hebben jullie een probleem met het onderhoud van het landschap. Laat ons dit onderhoud maar oppakken”.
Hieruit zijn Vereniging Eastermar’s Lânsdouwe (VEL) en Vereniging Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer Achtkarspelen (VANLA) ontstaan. Zij verenigden zich als milieucoöperaties voor de aanpak van de ammoniakuitstoot (mineralenproject) en leden gingen zich verdiepen in de bodem-plant-dier-kringloop. In die tijd wordt kringloopboeren een begrip.
Agrarische natuurverenigingen
Vanaf 1992 volgt de oprichting van meer agrarische natuurverenigingen in Noordoost-Friesland: Vereniging Agrarisch Landschapsbeheer Dantumadeel, It Kollumer Grien, Wâld & Finnen en Vereniging Smelne’s Singellân met als doel uitbreiding van landschapsonderhoud en uitrollen van kringlooplandbouw.
Koepel
Tijdens een jubileumbijeenkomst in 2002 sluiten VEL en VANLA en landbouwminister Cees Veerman een gebiedscontract af met boeren in de streek. De agrarische natuurverenigingen worden ondergebracht in een koepel: de vereniging Noardlike Fryske Wâlden.
In 2005 ondertekent de provincie Fryslân een intentieverklaring voor een gebiedscontract waarna in 2009 Gedeputeerde Staten van de provincie Fryslân de vereniging Noardlike Fryske Wâlden benoemt tot gebiedscoördinator van het agrarisch natuurbeheer als onderdeel van het provinciale Subsidiestelsel Natuur en Landschap (SNL).
Vereniging Noardlike Fryske Wâlden
Na tien jaar, in 2015, worden met de vernieuwde GLB-aanpak (Gemeenschappelijk Landbouwbeleid) de statuten van de vereniging aan de eisen van een gebiedscollectief aangepast en wordt de koepel omgezet in één vereniging met zes afdelingen. Sindsdien coördineert de vereniging Noardlike Fryske Wâlden vanuit een collectieve aanvraag bij provincie Fryslân het Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer (ANLb) voor de leden in het werkgebied van de vereniging.
Vanaf 2019 is NFW ook een gecertificeerd collectief voor Particulier Natuurbeheer (PNB) waardoor zij leden voor alle vormen van natuurbeheer kan ontzorgen: een nieuwe stap in de ontwikkeling van NFW die kan bijdragen aan de ambitie van leden om boer te kunnen blijven met oog voor de gebiedskwaliteiten en in balans met de eigen leefomgeving.