Vleermuizen in de Noardlike Fryske Wâlden
Onze leden voeren Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer uit voor het behoud van het bijzondere landschap en de daarin levende planten en dieren. Twee van deze zogenoemde ‘doelsoorten’ zijn de meervleermuis en de laatvlieger. De meervleermuis is een met een gewicht van 14-20 gram en een spanwijdte van 20-30 cm, een vrij grote vleermuis. Het is een echt nachtdier dat in de late avond of de vroege ochtend in actie komt om te jagen. Dit gebeurt in met hoge snelheden tot wel 35 km. per uur in lange rechtlijnige vluchten. Op het land worden ze waargenomen langs rechtlijnige landschapselementen als houtwallen, houtsingels en bomenrijen.
Bureau Altenburg en Wymenga voert ieder jaar de vleermuismonitoring uit. Dit vleermuisonderzoek maakt deel uit van een groter onderzoek dat A&W sinds 2017 samen met Landschapsbeheer Friesland uitvoert in de Noardlike Fryske Wâlden. Het gaat daarbij om de relaties tussen verschillende soort(groepen) en de habitatkenmerken in het coulisselandschap. De andere soortgroepen zijn de vogels en vegetatie, de habitatkenmerken hebben betrekking op de samenstelling van de houtwallen en elzensingels.
Typische doorgang bij een dam, je ziet er vaak vleermuizen passeren.
Monitoring
Veldecoloog Japke van Assen van A&W vertelt over de monitoring: ‘Voor de vleermuizen hebben we een aantal monitoringsroutes in de omgeving, die deels overlappen met de monitoringsinspanning van de andere onderzoeken. Elke route heeft acht telpunten en worden in juli en september gemonitord. Per telpunt luisteren we tien minuten en registreren we elke passerende vleermuis, daarbij wordt ook de soort bepaald. Tijdens de septemberronde lopen we de route in omgekeerde volgorde, daarmee voorkom je dat de data te sterk beïnvloed wordt doordat bepaalde punten met meer (of minder) licht worden geteld. Hiermee proberen we een indicatie te krijgen van hoe (intensief) het landschap wordt gebruikt en door welke soorten. De soorten die we meestal zien/horen zijn Laatvlieger, Rosse vleermuis, Ruige- en Gewone dwergvleermuis. Met batdetectors maken we de sonar van de vleermuizen hoorbaar voor onszelf. De soort kun je bepalen a.d.h.v. het ritme van het geluid, en de frequentie waar je het geluid het beste op hoort.’
De monitoring zelf, de batdetector geeft een van de frequenties aan waar op geluisterd wordt. Elke soort heeft een eigen piekfrequentie, Laatvlieger (28 KHz.) en Rosse vleermuis (22 KHz.) hoor je beide rond 25 KHz. Omdat we met twee personen zijn, heeft de ander vaak een andere (hogere) frequentie voor de andere soorten.
Nacht van de vleermuis
In het kader van de ‘Nacht van de Vleermuis’ organiseert Natuurvereniging KNVV op zaterdagavond 25 augustus een vleermuisactiviteit in de vorm van een lezing over vleermuizen in Friesland, met daarna een vleermuisexcursie in de buitenlucht. Aanvang is om 20:15 uur bij het parkeerterrein van De Naturij. Meer informatie en aanmelden.
Uitzicht vanaf een telpunt. Met dit type veldwerk heb je vaak mooie zonsondergangen en soms ontstaat er een deken van mist op de percelen.
Naar nieuwsoverzicht