Allereerst de beste wensen voor dit nieuwe jaar wat alweer een paar weken oud is. Wat in dit nieuwe jaar geoogst zal worden is voor een groot deel in het vorige jaar gezaaid. Wij hebben als vereniging NFW in 2022 ons 20-jarig bestaan gevierd met aandacht voor de Staat van de Natuur in de Noardlike Fryske Wâlden met ons rijk geschakeerde cultuurlandschap. De conclusie is dat onderhoud en beheer van ons landschap van groot belang is voor behoud en herstel van de biodiversiteit. Wat gezaaid is in 2022 en voorgaande jaren is nog niet overal opgekomen of tot wasdom gekomen. We kunnen veel meer leveren als er naast waardering ook beloning voor komt.
Verder is er in 2022 veel onzekerheid en wantrouwen gezaaid. We denken daarbij aan het stikstofbeleid en het verliezen van de derogatie. Ook de aanloop naar het nieuwe Gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) kenmerkte zich door onduidelijkheid over de ecoregelingen en het nieuwe Agrarisch Natuur en Landschapsbeheer (ANLb). Waar schuurt het, maar ook waar stimuleert het!?
Dat stimuleren hebben we juist nodig met de grote opgaven die voor ons liggen op het gebied van biodiversiteit, klimaat en water. We kijken dan ook met belangstelling uit naar de ANLb pakketten voor klimaat en water. Zijn ze praktisch en uitvoerbaar? Is de regel- en controledruk beheersbaar en verteerbaar?
Het jaar 2022 leert ons dat polarisatie en het op scherp zetten ons niet verder helpt. De tegenstelling tussen natuur en landbouw, stad en platteland wordt aangewakkerd door partijen die daar belang bij hebben.
Maar we hebben elkaar juist nodig. Het gaat om samenwerking met en in vertrouwen.
Daarvoor moet je het stuur zelf in handen nemen. Dit doen we door in samenwerking met collectieven en overheden te komen met de gebiedsofferte. Wij kunnen leveren wat de samenleving vraagt wanneer dit gewaardeerd en beloond wordt. Dit jaar komt er ook weer een ‘Wat Moai’ campagne voor burgers en bedrijven die ons waarderen en daar ook wat voor over hebben.
Maar uiteindelijk moet het op het boerenerf gebeuren en verdiend worden. Daarbij is stilstand achteruitgang. Ondanks onzekerheden moet er wel geïnvesteerd worden om het bedrijf toekomst te geven. We weten dat een goede, gezonde bodem van levensbelang is voor de samenleving en onze bedrijven. Investeren in kringloop landbouw en zo weinig mogelijk verliezen moet lonen. Zo investeert de familie Broersma in Damwâld bijvoorbeeld in een nieuwe stal om de kringloop zo veel mogelijk te sluiten en klaar te zijn voor de toekomst. Veel meer bedrijven in ons gebied zijn zo met de toekomst bezig, waar de landbouw en natuur elkaar versterken. Belangrijk is om dit te weten van elkaar en van elkaar te leren. Bijeenkomsten kunnen weer en laten we daar volop gebruik van maken. Elkaar ontmoeten en inspireren is de toekomst van onze vereniging.
Laten we samen open en in vertrouwen het nieuwe jaar in gaan en in de onzekerheden de uitdaging aangaan om onze bedrijven als onmisbaar onderdeel in de Mienskip te verankeren.
Albert van der Ploeg
Voorzitter vereniging Noardlike Fryske Wâlden