Bokashi, ontwikkeld in Japan, is een speciale manier om organisch materiaal te fermenteren. De verwachting is dat door toepassing van bokashi de bodemvruchtbaarheid verbetert en het waterbergend vermogen van de grond toeneemt. NFW voert met de partners in het project verschillende proeven uit op vier verschillende agrarische locaties. Op de locaties wordt gekeken naar de effecten van bokashi op bodemvruchtbaarheid en organische stofopbouw. Met organische stofopbouw wordt koolstof vastgelegd en wordt ook het waterbergend vermogen vergroot. Hiermee worden ook ervaringen opgedaan in de klimaatadaptatie. Het project loopt inmiddels al drie jaren en er wordt beoogd om een vervolgproef op te zetten.
De bokashiproef is een initiatief van Kenniswerkplaats Noordoost Fryslân, Nordwin College, Hogeschool Van Hall Larenstein, Wetterskip Fryslân, gemeente Dantumadiel, Mulder Agro, KennisCentrum Natuur en Leefomgeving en vereniging Noardlike Fryske Wâlden.
Bekijk hier de rapportage: Rapportage resultaten Bokashi proef 2021
Doel: Verbetering bodemvruchtbaarheid en het opbouwen van organische stof
Doorlooptijd: 2018 – 2024
Contactpersoon NFW: Jelle Pilat, themacoördinator M: 06 – 4038 3350 E: jpilat@nfw.bm
NFW-leden die als agrarisch bedrijf of particulier agrarisch natuur- en landschapsbeheer uitvoeren, konden tot 25 mei jl. een enquête over de toepassing van bokashi invullen. Met de enquête hebben NFW, gemeente Noardeast-Fryslân en Mulder Agro meer inzicht gekregen in de overwegingen van grondgebruikers om deze bodemverbeteraar daadwerkelijk toe te passen. De enquête had een hoge respons en werd door 22% van de leden ingevuld. Deelnemers aan de enquête maakte kans op een bokashi-starterspakket die Mulder Agro beschikbaar stelde. Winnaars van de pakketten zijn Bertus Wijbenga en Corné de Vries.
Resultaten enquête
In het proces met bokashi wordt organisch materiaal gefermenteerd tot een waardevolle bemestingsgrondstof voor agrarische gronden. Dat schept mogelijkheden voor het gebruik van lokale biomassa en de circulaire economie. Uit de enquête blijkt dat bijna alle respondenten al kringlooplandbouw toepassen of dit willen toepassen. De toepassing van bokashi zou hier ook een vorm voor kunnen zijn. Een klein deel gebruikt al bokashi. 51% geeft aan bokashi in ieder geval te zien als een bodemverbeteraar die interessant kan zijn voor de eigen bedrijfsvoering.
Verder geven veel agrariërs aan nog niet helemaal te weten wat het inhoudt, en welke (financiële) gevolgen bokashi voor hen kan hebben. Dit betekent dat het nodig is om de grondgebruikers verder in te lichten voordat er daadwerkelijk een markt voor bokashi kan worden opgezet. Daarbij zullen er nog verschillende stappen, bijvoorbeeld binnen de wet- en regelgeving, gezet moeten worden voordat dit ook mogelijk is. De enquête was onderdeel van het afstudeeronderzoek van Niels de Jager, student bedrijfseconomie aan hogeschool NHL-Stenden.
Het Europese landbouwbeleid verandert vanaf 2023. De agrarische collectieven Noardlike Fryske Wâlden, Groningen West en Midden Groningen gaan er al mee aan de slag. Ze voeren gezamenlijk de pilot ‘Hoe? Zo!’ uit.
Vanaf 2023 worden er meer inspanningen van boeren gevraagd op het gebied van milieu, klimaat en biodiversiteit. Hoe kunnen ze op een effectieve manier voldoen aan de eisen? Kan dit met een systeem van een keuzemenu en bonuspunten? En welke rol kunnen de collectieven spelen in de uitvoering van het nieuwe Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB)? Dit zoeken ze uit met de praktijkpilot ‘Hoe? Zo!’.
De collectieven zijn de pilot in 2019 gestart met het opstellen van gebiedsplannen in samenwerking met diverse organisaties, zoals gemeenten, provincies, waterschappen, terreinbeheerders en lokale natuur- en milieuorganisaties. De gebiedsplannen zijn toegespitst op de specifieke landschappen van de collectieven. De vereniging Noardlike Fryske Wâlden doet ervaring op in het kleinschalige coulisselandschap en het open weidevogellandschap in het noordoosten van Friesland. Collectief Groningen West doet dat voor dezelfde landschapstypes in het Westerkwartier. Midden Groningen richt zich op het open akkerbouwgebied rond Uithuizen. Op basis van de gebiedsplannen is een lijst met ecoregelingen opgesteld waar een aantal agrariërs met het opstellen van bedrijfsplannen mee aan de slag gaat.
Bekijk ook de website van de GLB-pilot ‘Hoe? Zo!’